Met de aankondiging van KPN dat het in de periode 2019-2021 een miljoen huishoudens aan zijn totaal van FTTH (Fiber To The Homes) gaat toevoegen, heeft het bedrijf de definitieve klap gegeven op een almaar groeiende interesse in de glasvezeluitrol in Nederland. Al in de loop van 2018 begon het aantal partijen dat zich op de glasvezelmarkt focust toe te nemen en ontstond er concurrentie om aan te mogen leggen in bepaalde regio’s. Met KPN en even later T-Mobile werden er nog eens twee grote namen aan het totaal toegevoegd en daarmee zal het aantal aangesloten huishoudens de komende jaren enorm toenemen. Telecompaper verwacht dat de markt eind 2023 zo’n 5,3 miljoen aansluitingen, waarmee zo’n 65 procent van de markt wordt bereikt.
Hoewel 2018 vooral een jaar was van vraagbundelingscampagnes en het claimen van regio’s nam het aantal glasvezelaansluitingen met 172.000 toe. Veel lager dan de verwachtingen voor 2019 (+385.000) en de volgende jaren, maar wel een stijging ten opzichte van 2016 en 2017. Op 1 januari van dit jaar was de penetratie van glasvezel ten opzichte van het totaalaantal huishoudens 37 procent. De groei in 2018 laat zich ook aflezen in de omzet van glasvezel op de totale breedbandmarkt. Het marktaandeel van glasvezel groeide in twee jaar tijd van 17,4 naar bijna 20 procent, hoofdzakelijk ten koste van DSL-omzet.
Kleine impact van toenemende concurrentie op totale uitrol
Er is een aantal factoren dat de groei enigszins beïnvloedt, hoewel we niet verwachten dat de impact grootschalig is. De toegenomen interesse leidt tot concurrerende campagnes in verschillende gemeenten. Dit speelt zich met name in de buitengebieden af, waar aanbieders minimaal de helft van de huishoudens vooraf als klant eisen voordat er aangelegd gaat worden. Het gevaar bestaat dat geen enkel initiatief het benodigde aantal handtekeningen ophaalt, waarmee er dus twee of meer bedrijven interesse hebben, maar er uiteindelijk geen netwerk komt.
Een tweede factor van belang is de planning van KPN. Dit bedrijf voert geen campagne vooraf, maar start de FTTH-uitrol in de bebouwde kom van verschillende gemeenten waar het dit nodig acht op basis van de kwaliteit van de bestaande eigen koperinfrastructuur. Hiermee rijdt het in de wielen van concurrerende bedrijven die al hebben geïnvesteerd in vraagbundelingscampagnes, planningen en wellicht in de toekomst zelfs uitrol. In Deurne is de uitrol nog niet gestart, maar zowel KPN als E-Fiber wil dit op korte termijn gaan doen.
Een derde factor is mogelijke netwerkduplicatie, waarbij huishoudens meer dan één glasvezelaansluiting krijgen. Aangezien glasvezelnetwerken over het algemeen open zijn voor derden en de return on investment van een glasvezelnetwerk een lange periode behelst, een onnodige verspilling van investeringsgeld.
Ook van belang is de uitrol van Docsis 3.1 op de kabelnetwerken van VodafoneZiggo en Delta. Met de snelheidsverhogingen en de felle concurrentie die met name VodafoneZiggo voert met alle glasvezelinitiatieven, is de behoefte aan breedband via glasvezel niet overal vanzelfsprekend. Uit onderzoek van Telecompaper Consumer Insights bleek vorig jaar al dat de interesse in glasvezel aanzienlijk is, maar niet toeneemt.
ACM en EZK
De toenemende concurrentie is voor Autoriteit Consument & Markt (ACM) aanleiding om een verkennend onderzoek naar de uitrol van glasvezel (FTTH) in Nederland te doen. De toezichthouder wil zo meer inzicht krijgen in hoe telecombedrijven en investeerders bepalen waar zij glasvezel uitrollen en tegen welke problemen zij hierbij aanlopen. Mona Keijzer, staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, juicht de concurrentie toe en geeft aan dat het commerciële bedrijven vrijstaat te concurreren op infrastructuur.
