De aandelen van operators op de Nederlandse mobiele markt blijven verschuiven. Ook in het tweede kwartaal van 2019 zijn er weer duidelijke veranderingen, zo blijkt uit het meest recente Dutch Mobile Operators-rapport. KPN lijkt zijn toppositie op de simkaarten-retailmarkt aan Vodafone te verliezen, terwijl T-Mobile bezig is met een inhaalslag op het gebied van postpaid. Oorzaken zijn onder meer de consolidaties in de afgelopen jaren (VodafoneZiggo en begin dit jaar T-Mobile – Tele2) en een nieuwe strategie van KPN om waarde boven volume te stellen.
KPN was lange tijd marktleider op mobiel gebied in Nederland, zowel voor wat betreft aantallen klanten als omzet. De fusie van mobiele rivaal Vodafone met vaste operator Ziggo in 2017 en de overname van Tele2 door Ziggo (begin dit jaar afgerond) zorgen echter voor een toenemende concurrentie van sterke tegenspelers.
Nieuwe strategie KPN
Bij KPN heeft dit eind 2018 geleid tot een nieuwe strategie onder de vertrekkende CEO Maximo Ibarra. Begin 2019 mondde deze strategie uit in het besluit om een reeks dochtermerken te schrappen en hun onderscheidende elementen te bundelen binnen hoofdmerk KPN. Op korte termijn leidt dit echter tot een verlies van klanten, zoals duidelijk werd bij het stopzetten van het prijsgerichte merk Telfort per mei 2019.
T-Mobile bezig met inhaalslag
KPN’s aandeel in simkaarten op de Nederlandse markt is in het tweede kwartaal van 2019 gedaald naar 44%, 2,7% minder dan in dezelfde periode van 2018. Op de lucratieve postpaid-markt is de voorsprong van KPN op nummer 3 T-Mobile/Tele2 echter geslonken tot 0,1% en staat nu op 36,8%.
Op de totale retailmarkt, inclusief wholesale-simkaarten (zoals voor virtuele operators zonder eigen mobiel netwerk), lijkt het einde van het marktleiderschap voor KPN ook in zicht. In het afgelopen jaar daalde het marktaandeel van de incumbent met 1,8 procentpunten naar 21,3% in het tweede kwartaal van dit jaar. Vodafone groeide in dezelfde periode met 0,3 procentpunten naar exact hetzelfde marktaandeel.
“KPN heeft nog een duidelijke voorsprong als het gaat om het omzetaandeel”, licht Telecompaper-analist Alejandra van der Roer toe. “Het gestage verlies van klanten is echter geen goed vooruitzicht.” Hoewel de gemiddelde klantomzet (ARPU) van KPN volgens de auteur van het kwartaalrapport een lichte verbetering toont in het tweede kwartaal, is het nog te vroeg om te zeggen of er hier sprake is van een trend. “We kunnen nog niet zeggen dat de focus van KPN op klanten met meer toegevoegde waarde zich al uitbetaalt.”
Dienstenomzet daalt 3,1%
De totale dienstenomzet op de Nederlandse mobiele markt is in het tweede kwartaal van 2019 jaar-op-jaar met 3,1% gedaald naar € 927 miljoen. KPN leidde de achteruitgang met een bovengemiddelde omzetdaling jaar-op-jaar van 4,9%. De operator wist zijn marktaandeel stabiel te houden op net iets meer dan 40%. Vodafone en T-Mobile waren allebei goed voor circa 30%. Vodafone zag zijn voorsprong op de combinatie van T-Mobile met Tele2 versmallen tot net 1%.
Groei fmc-aandeel simkaarten
Telecompaper heeft in het kwartaalrapport ook gekeken naar de mobiele markt vanuit het perspectief van gecombineerde vast-mobiele pakketten (fmc). Met name KPN en VodafoneZiggo bieden dergelijke combinaties al meerdere jaren aan. Ruim vier miljoen postpaid simkaarten voor consumenten maken nu al deel uit van een fmc-bundel. Dat is gelijk aan ruim 39% van de postpaid-consumentenmarkt, 5 procentpunten meer dan in het tweede kwartaal van 2018. Bij zowel KPN als Vodafone maakt 60% van de postpaid-simkaarten voor consumenten al deel uit van een fmc-aanbod.