In april heeft het Europees Parlement officieel de Verordening Ecodesign voor Duurzame Producten (ESPR) aangenomen. Deze wetgeving is ontworpen om de milieu-impact van producten te verbeteren en bouwt voort op de successen van de huidige Ecodesign Richtlijn, die zich richt op het energieverbruik van apparaten. Sinds de invoering van de Ecodesign Richtlijn zijn minimum energie-efficiëntienormen voor meer dan 40 productgroepen vastgesteld, wat heeft geleid tot een verlaging van het energieverbruik met 10% en een besparing van ongeveer € 120 miljard op de energierekeningen van Europese huishoudens.
Uitbreiding
Met de ecodesign gaat EU-wetgevers verder dan energie-efficiëntie alleen. De nieuwe wet omvat bijna alle productgroepen en behandelt milieu-impact van productie tot aan het einde van hun levensduur. Naast energie-efficiëntie worden nu ook prestaties en informatie-eisen zoals repareerbaarheid, duurzaamheid en voortijdige veroudering aangepakt. De wet verbiedt bijvoorbeeld ook de vernietiging van onverkochte textielproducten en overweegt een soortgelijk verbod voor elektronische apparaten. Bovendien introduceert ecodesign een digitaal productpaspoort om informatie over een product gedurende zijn hele levenscyclus op te slaan.
Procedurele opmerkingen
Hoewel ecodesign het juridische kader vastlegt, moeten veel specifieke eisen nog worden bepaald in secundaire en vaak ook lokale wetgeving. Dit proces zal enkele jaren in beslag nemen, waarbij de eerste prioriteit zal liggen bij ICT-producten en andere elektronica. Hoewel dit proces traag kan verlopen, maakt ecodesign het mogelijk om zogenaamde horizontale eisen te stellen die van toepassing zijn op meerdere productgroepen tegelijk.
Minimum standaarden voor repareerbaarheid
Ecodesign biedt een uitgebreide basis voor eisen met betrekking tot repareerbaarheid, duurzaamheid, betrouwbaarheid en meer. Onder de huidige Ecodesign Richtlijn zijn repareerbaarheidseisen al ingesteld voor 10 productgroepen, waarbij de vervangbaarheid en beschikbaarheid van bepaalde reserveonderdelen en toegang tot reparatie-informatie worden verplicht. Met de nieuwe wet kunnen deze eisen worden uitgebreid naar een breder scala aan producten.
Toegang tot informatie
Om consumenten te helpen beter geïnformeerde keuzes te maken en hun apparaten te repareren, omvat de nieuwe ecodesign wet verplichte toegang tot informatie zoals een repareerbaarheids- en duurzaamheidsscore, evenals reparatie- en onderhoudsinformatie. Deze informatie zal beschikbaar zijn via een digitaal productpaspoort en een online register. In Frankrijk en binnenkort ook in België is een reparatie-index voor bijvoorbeeld smartphones al verplicht. Een goede eerste stap. In Nederland heeft brancheorganisatie Techniek Nederland al een online register met kwalitatief goede reparatiebedrijven voor elektronica.
Vernietiging van onverkochte elektronica
Hoewel de nieuwe Ecodesign wet de vernietiging van onverkochte textielproducten verbiedt, is een vergelijkbaar verbod voor elektronica nog niet opgenomen. Ondanks oproepen van de industrie en milieuorganisaties, blijft dit een gemiste kans om deze praktijk te beëindigen. Echter, elektrische en elektronische producten zullen speciale aandacht krijgen wanneer de Commissie over drie jaar nieuwe productgroepen beoordeelt om in het verbod op te nemen. In de tussentijd zijn rapportageverplichtingen ingevoerd die toekomstige verboden kunnen informeren.
Bron: Right to Repair
