Juristen zijn het niet eens over het mogelijke importverbod van gebruikte Apple iPhones met lightning

De aankomende EU-richtlijn die een universele oplader verplicht stelt, zorgt voor onrust op de Europese markt voor gebruikte en refurbished telefoons. Het draait allemaal om de Apple iPhone-modellen zonder USB-C-poort, zoals de Apple iPhone SE, 12, 13 en 14, lopen risico onwettig te worden na 28 december 2024. Gewoon alle Apple iPhone-modellen voor de in september vorig jaar gelanceerde Apple iPhone 15. Op 27 mei ontstond op het platform X in Frankrijk een discussie over de mogelijke gevolgen van de richtlijn voor de secundaire markt. De nieuwe wet verbiedt namelijk de import van niet-conforme apparaten, wat kan resulteren in een aanzienlijke krimp van de tweedehands en refurbished markt. Europese bedrijven in deze sector vrezen voor hun voortbestaan.

De richtlijn, die de verkoop van radio-elektrische apparatuur reguleert, vereist een universele oplader voor alle kleine en middelgrote elektronische apparaten, inclusief smartphones. In Frankrijk bijvoorbeeld is deze EU-richtlijn omgezet via een decreet en een besluit, beide gepubliceerd op 27 december 2023. Deze documenten spreken niet van “nieuwe apparaten”, maar van “op de Europese markt gebrachte apparatuur”, en stellen als deadline 28 december 2024 (voor laptops is dit 2026). De interpretatie van de term “op de markt gebracht” zorgt voor onzekerheid. Als dit ook refurbished apparaten omvat, kunnen deze na 28 december illegaal worden als ze geen USB-C-poort hebben.

Helaas beiden de diverse Europese overheidsinstanties over de impact op de secundaire smartphonemarkt nog geen duidelijkheid. En zo ontstaat er mogelijk een rechtsongelijkheid tussen de verschillende Europese regio’s. In het ene land wordt mogelijk wel gehandhaafd en in het andere land niet. Daarnaast speelt ook de discussie onder juristen over of het gaat om individuele toestellen of bijvoorbeeld toestellen met een specifiek modelnummer. Laten wij als voorbeeld een Apple iPhone 12 nemen. Het Amerikaanse modelnummer is A2172. Toestellen met dit nummer worden dagelijks in de EU geïmporteerd. Natuurlijk heeft deze Apple een lightning-poort en geen USB-C. Er zijn bedrijven die menen dat dit model (eigenlijk modelnummer) ook na 28 december van dit jaar nog gewoon in de EU kan worden ingevoerd omdat het modelnummer al voor die tijd op de Europese markt is geïntroduceerd. Consensus is echter dat deze vlieger niet opgaat en dat de regel op toestelniveau moet worden uitgevoerd en niet om modelreeks.

De bekende Franse advocaat Alexandre Archambault, gespecialiseerd in digitale vraagstukken, wijst op het risico dat de EU-richtlijn ook de refurbished markt raakt. Bedrijven kunnen apparaten die niet voldoen aan de USB-C-vereisten mogelijk niet meer verkopen. Een bijkomend probleem is de herkomst van refurbished producten.  De EU-richtlijn zou de mogelijkheid voor bedrijven om buiten de EU-producten in te kopen kunnen beperken, wat de beschikbaarheid van volumes beïnvloedt. Archambault benadrukt dat de refurbished en gebruikte sector afhankelijk is van een constante aanvoer van apparaten, die door de richtlijn in gevaar komt.

Hoewel de precieze impact van de richtlijn op secundaire apparaten nog onduidelijk is, lijkt het erop dat de strikte eisen voor USB-C-compatibiliteit aanzienlijke gevolgen kunnen hebben voor de markt voor refurbished telefoons na 28 december 2024.